Książki popularnonaukowe • Strona 8 z 10 • Blog o dobrych książkach

12 października, 201912 października, 2019

Śmiech życia i śmierci. Od osobistych historii po edukację do pamięci o okupacji, gettach i obozach koncentracyjnych

Dzisiaj mała świeżynka, wydana raptem dwa tygodnie temu… Warto o niej wspomnieć właśnie teraz, między innymi dlatego, że wkrótce – za niecały miesiąc – Święto Niepodległości. Wiem, że nie każdy jest patriotą i nie każdy w obliczu panującego, zdaje się, pokoju jest w stanie wyobrazić sobie, co czuli ludzie podczas II wojny światowej. Z pewnością kontrowersje może wzbudzić temat… śmiechu w czasie zagłady i śmierci milionów ludzi. To jednak nie jest śmiech z cudzej tragedii… a śmiech samych uczestników zdarzeń. Śmiech jako forma obrony swojego człowieczeństwa, śmiech jako tarcza przeciwko oprawcom. Gelotologią (czyli właśnie interdyscyplinarną refleksją o śmiechu) zajmuje się Przemysław Paweł Grzybowski, który wyniki swojej kwerendy przedstawił w książce Śmiech życia i śmierci. Od osobistych historii po edukację do pamięci o okupacji, gettach i obozach koncentracyjnych.

12 lipca, 201912 lipca, 2019

Tabula rasa. Spory o naturę ludzką

Steven Pinker to psycholog, który ze szczególnym zainteresowaniem przygląda się osiągnięciom neurobiologii, językoznawstwa, a także poświęca wiele uwagi teorii ewolucji. To dlatego zdecydował się przyjrzeć ludzkiej naturze z kilku różnych stron – w ten sposób mogła powstać jego książka Tabula rasa. Spory o naturę ludzką, którą w Polsce w przekładzie Agnieszki Nowak udostępniło czytelnikom Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne. Autor polemizuje w niej z poglądem, jakoby człowiek rodził się jako czysta karta, którą można w dowolny sposób ukształtować, w zależności od cech środowiska, w jakim dana jednostka się znajdzie, oraz od kultury, w której będzie żyć. Pinker podkreśla, że środowisko odgrywa istotną rolę w rozwoju jednostki, ale nie należy lekceważyć wpływu genów. Rozdział po rozdziale obala pogląd o człowieku jako czystej tablicy, wykorzystując wyniki badań neurobiologicznych, językoznawczych i wielu innych.

21 czerwca, 201924 listopada, 2020

Najwspanialsze widowisko świata. Świadectwa ewolucji

Siedzimy tu, i Ty, i ja. Życie jest cudem, niezależnie od wiary w to, jak powstało. Czy przez przypadek, czy maczał w tym palce Bóg. Wszystko wokół nas jest niesamowite, tylko wciąż o tym zapominamy w codziennym pośpiechu. To najwspanialsze widowisko świata. Nie bez powodu takim tytułem została opatrzona książka Richarda Dawkinsa traktująca o ewolucji. Dawkins napisał ją dziesięć lat temu, w 2009 roku – w dwusetną rocznicę urodzin Karola Darwina. Najwspanialsze widowisko świata to książka, którą powinien przeczytać każdy, kto ceni sobie racjonalne podejście do wszelkich ważnych tematów. Kto cieszy się, że jest na tym świecie, choć tak naprawdę ciężko jest zrozumieć jak to możliwe i dlaczego. Brytyjski zoolog i ewolucjonista ubolewa nad tym, że nadal spora część ludzi na świecie charakteryzuje się zwyczajną ignorancją, wierząc, że życie na Ziemi powstało raptem 10 tysięcy lat temu, dzięki ingerencji Boga. Nieznajomość podstawowych faktów naukowych jest – według Dawkinsa – czymś przerażającym, dlatego właśnie napisał tę książkę – aby przedstawić ogółowi teorię ewolucji.

25 maja, 201924 listopada, 2020

23 rzeczy, których nie mówią ci o kapitalizmie

Dziewięć lat temu południowokoreański ekonomista napisał książkę, która – według The Guardian – „w świecie finansjery wywołuje nieżyt żołądka”. To książka „wyrazista, odważna i coraz bardziej wpływowa”. W 2013 roku Wydawnictwo Krytyki Politycznej postanowiło wydać 23 rzeczy, których nie mówią Ci o kapitalizmie na polskim rynku. I to była bardzo dobra decyzja – dzięki temu ludzie, którzy na co dzień nie interesują się ekonomią, mogą uzyskać wiele nowych informacji. Ci zaś, którzy już mają wyrobiony pogląd na wolny rynek, być może zmienią zdanie dzięki Ha- Joon Changowi, który w naprawdę przystępny sposób rozprawia się z narosłymi przez lata mitami o kapitalizmie.

7 kwietnia, 201924 listopada, 2020

Kto tu rządzi – ja czy mój mózg? Neuronauka a istnienie wolnej woli

Czy wolna wola istnieje, jeżeli rządzą nami biologiczne algorytmy? Czy naprawdę decyzje są podejmowane przez nas świadomie? Jak działa mózg na co dzień? Jak reagujemy, skąd biorą się emocje? Na te i inne pytania próbuje odpowiedzieć Michael Gazzaniga – zajmujący się neuronauką już od ponad 50 lat – w książce Kto tu rządzi – ja czy mój mózg? Neuronauka a istnienie wolnej woli, która została wydana w 2012 roku (zatem prezentowane w niej poglądy naukowe są jeszcze aktualne:)). Obecnie neuronauka traktuje mózg jak maszynę, która po prostu odbiera bodźce z otoczenia i odpowiednio je przetwarza, a nasza wolna wola to jedynie złudzenie, bo nieświadomi jesteśmy zachodzących wewnątrz nas procesów biologicznych. Śmiało w tym miejscu można zacytować klasyka, Greka Zorbę, głównego bohatera powieści Kazantzakisa o tym samym tytule: Widzisz, jak dziwną maszyną jest człowiek? Pakujesz w nią chleb, wino, ryby, rzodkiewki, a wychodzą z niej westchnienia, śmiech, sny; cała fabryka! ;).