Kim jesteś i czego sam potrzebujesz? To pytanie tylko w teorii proste, gdyż wiele osób ma problem z określeniem własnych potrzeb, skupiając się wciąż na spełnianiu oczekiwań innych. Choć na co dzień żyje się tak w miarę dobrze, to jednak wewnątrz odczuwa się pewne ukłucie za każdym razem, gdy znów rezygnuje się z siebie, żeby zrobić coś dla kogoś innego. W pewnym momencie jesteś już tak pokłuta, że nie ma już gdzie wbić kolejnego kolca – i wtedy miarka się przelewa. Dochodzisz do momentu granicznego, w którym zaczynasz rozumieć, że aby pozostać sobą, musisz zatroszczyć się o siebie, inaczej będziesz wciąż cierpieć. I o tym jest właśnie książka Nancy Levin – Silna i wrażliwa. Przewodnik po wyznaczaniu granic, wydana w 2020 roku (na polskim rynku w 2022 dzięki Kompanii Mediowej).
10 kroków ku wyznaczaniu granic
Każdy z nas ma swoje własne granice – fizyczne, energetyczne, emocjonalne, umysłowe i materialne – których naruszenie przez inne osoby (czy przez Ciebie samą?…) powoduje dyskomfort. W momencie przekroczenia danej granicy odczuwamy psychicznie, że wcale tego nie chcemy. Jednak lata wychowywania na grzeczną dziewczynkę zrobiły swoje i w dorosłym życiu często nie łatwo jest się pozbyć takiego postrzegania. Pomaga oczywiście psychoterapia, a do samodzielnych ćwiczeń w wyznaczaniu granic przydatna będzie właśnie książka Silna i wrażliwa, w której autorka w 10 krokach uczy Czytelniczki, jak wyznaczać własne granice i pozostawać dzięki temu sobą.
Toksyczna empatia
Początkiem przemiany jest oczywiście zrozumienie, skąd wynika dany problem. Bardzo często przyczyna leży w toksycznej empatii, której uczymy się już w dzieciństwie w stosunku do bliskich osób – w efekcie w dorosłym życiu utożsamiamy się z ich emocjami, zamiast zrozumieć własne. Nancy Levin podkreśla jednak, że „nie jesteśmy odpowiedzialni za to, co czują [inni] – za ich emocje, reakcje, potrzeby”. Spełnianie tych oczekiwań mimo przeciwnych pragnień prowadzi jedynie do fałszywego poczucia harmonii. To tylko teatr, który odgrywasz, wewnątrz chcąc czegoś zupełnie innego. Kto więc przekracza Twoje granice? Inni czy Ty sama? Od Ciebie zależy, czy dalej będziesz wchodzić w rolę ofiary, czy weźmiesz odpowiedzialność za własne życie.
Czego się obawiasz?
Z pewnością obawiasz się konfliktu. Czy rozczarowanie kogoś jest jednak końcem świata? Kłótnia to coś złego? Czy możesz zmienić innych? Wyznaczenie granicy wiąże się z krótkotrwałym dyskomfortem, pomijanie własnych potrzeb to zaś nieustanny ból. Nancy Levin próbuje przekazać Ci, że nie masz się czego bać. „Jeśli otaczasz się ludźmi, którzy naprawdę cię kochają i pragną twego szczęścia, z czasem twoje prawdziwe potrzeby będą akceptowane”. Musisz tylko zacząć wyznaczać granice.
Czego właściwie chcesz?
I to równie ważne pytanie, od którego trzeba zacząć, by zrozumieć siebie. Zamiast kierować się dziecięcym strachem i zamiast pomijać własne uczucia – należy zacząć żyć w zgodzie z samą sobą. Ale aby to zrobić, trzeba wiedzieć, czego właściwie się chce. Książka Silna i wrażliwa uczy właśnie tego, w jaki sposób dojść do określenia swoich potrzeb. Zamiast bezczynności i ugodowości, działaj, bo to Ty sama dla siebie powinnaś czuć się ważna. Chcąc chronić innych przed negatywnymi emocjami, cierpisz, zużywasz własną energię, topisz się w żalu. To wynik współuzależnienia emocjonalnego.
Odwyk od współuzależnienia emocjonalnego
Martwisz się, że postawienie granicy bliskim ich zasmuci? Że przez Ciebie będą cierpieć, chociaż nie robisz nic złego, a chcesz jedynie żyć po swojemu? Czujesz potrzebę kontrolowania sytuacji? Masz poczucie winy, gdy wybierasz własne pragnienia? Wszystko to świadczy o współuzależnieniu emocjonalnym. Spełnianie cudzych oczekiwań ma prowadzić do zachowania poczucia bezpieczeństwa, ale nie tędy droga. Książka Silna i wrażliwa stara się pomóc Czytelniczkom w wyjściu ze schematu współuzależnienia.
Nancy Levin pomoże Ci zrozumieć, że nie ma nic złego w trosce o siebie, miłości własnej i samolubności. Za pomocą ćwiczeń, w tym medytacji, pokaże Ci, jak zadbać o własne potrzeby. Pomoże pozbyć się ukrytych zobowiązań (powziętych w dzieciństwie i towarzyszących nam w dorosłości). Zbuduje gotowość do zniesienia chwilowego dyskomfortu związanego z wytyczaniem granicy. Książka Silna i wrażliwa może być przydatna jako uzupełnienie psychoterapii dla osób zmagających się ze schematami z dzieciństwa, które utrudniają dorosłe życie. Z pewnością z książki skorzystają też ci, którzy chcą poprawić swoją asertywność w kontaktach z innymi.